كتك زدن كودك يكي از رايج‌ترين روش‌هاي تربيتي در سراسر جهان است. بسياري از والدين معتقدند كه كتك زدن كودك براي تربيت او ضروري است و به او ياد مي‌دهد كه چه كاري درست و چه كاري غلط است. با اين حال، تحقيقات نشان داده‌اند كه كتك زدن كودك نه تنها تأثير مثبتي بر تربيت او ندارد، بلكه مي‌تواند آسيب‌هاي جسمي و روحي جدي‌اي براي او ايجاد كند. آسيب هاي كتك زدن كودك شامل موارد زير مي شود:

آسيب‌هاي جسمي :كتك زدن كودك مي‌تواند منجر به آسيب‌هاي جسمي مختلفي از جمله كبودي، زخم، شكستگي استخوان، آسيب به مغز و حتي مرگ شود. همچنين، كتك زدن كودك مي‌تواند باعث ايجاد مشكلات جسمي مزمن در بزرگسالي مانند بيماري‌هاي قلبي، ديابت و افسردگي شود.
آسيب‌هاي روحي: كتك زدن كودك مي‌تواند تأثيرات منفي عميقي بر سلامت روان او بگذارد. كودكاني كه مورد كتك زدن قرار مي‌گيرند، بيشتر در معرض خطر ابتلا به مشكلات رواني مانند اضطراب، افسردگي، اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) و اختلالات شخصيتي هستند. همچنين، كودكاني كه مورد كتك زدن قرار مي‌گيرند، بيشتر احتمال دارد كه در بزرگسالي رفتارهاي پرخطري مانند مصرف مواد مخدر و الكل، خشونت خانگي و جرم را نشان دهند.
كتك زدن كودك
روش‌هاي تربيتي جايگزين كتك زدن كودك، مانند آموزش مثبت رفتار، مي‌توانند به‌طور موثري كودكان را تربيت كنند و از آسيب‌هاي جسمي و روحي آن‌ها جلوگيري كنند. آموزش مثبت رفتار بر تقويت رفتارهاي مثبت و كاهش رفتارهاي منفي تمركز دارد. روش‌هاي مختلفي براي آموزش مثبت رفتار وجود دارد، مانند:

تحسين رفتارهاي مثبت: هنگامي كه كودك رفتاري مثبت انجام مي‌دهد، او را تحسين كنيد. اين كار به او كمك مي‌كند تا بداند كه رفتارهاي مثبت او مورد تأييد شما قرار دارد.
محدوديت‌ها و پيامدهاي منطقي: براي رفتارهاي منفي كودك محدوديت‌ها و پيامدهاي منطقي تعيين كنيد. اين كار به كودك كمك مي‌كند تا ياد بگيرد كه رفتارهاي منفي پيامدهاي منفي دارند.
آموزش مهارت‌هاي حل مسئله: به كودك كمك كنيد تا مهارت‌هاي حل مسئله را بياموزد. اين ار به او كمك مي‌كند تا به‌طور مستقل مشكلات خود را حل كند و از رفتارهاي منفي براي رسيدن به خواسته‌هاي خود استفاده نكند.

كتك زدن كودك دكتر هلاكويي
دكتر فرهنگ هلاكويي، روانشناس و مشاور خانواده، كتك زدن كودك را به شدت رد مي كند. وي معتقد است كه كتك زدن كودك نه تنها تأثير مثبتي بر تربيت او ندارد، بلكه مي تواند آسيب هاي جسمي و روحي جدي اي براي او ايجاد كند.

دكتر هلاكويي در كتاب خود با عنوان “تربيت فرزند بدون خشونت” مي نويسد: “كتك زدن كودك مانند استفاده از زور براي حل مسائل است. اين كار نه تنها به كودك نمي آموزد كه چگونه رفتار خود را تغيير دهد، بلكه او را به اين باور مي رساند كه خشونت يك راه حل قابل قبول است.”

وي همچنين مي نويسد كه كتك زدن كودك مي تواند منجر به پيامدهاي زير شود:

آسيب هاي جسمي: كتك زدن كودك مي تواند منجر به كبودي، زخم، شكستگي استخوان، آسيب به مغز و حتي مرگ شود.
آسيب هاي روحي: كتك زدن كودك مي تواند تأثيرات منفي عميقي بر سلامت روان او بگذارد. كودكاني كه مورد كتك زدن قرار مي گيرند، بيشتر در معرض خطر ابتلا به مشكلات رواني مانند اضطراب، افسردگي، اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) و اختلالات شخصيتي هستند.
مشكلات رفتاري: كودكاني كه مورد كتك زدن قرار مي گيرند، بيشتر احتمال دارد كه در بزرگسالي رفتارهاي پرخطري مانند مصرف مواد مخدر و الكل، خشونت خانگي و جرم را نشان دهند.

كتك زدن كودك

كتك زدن كودك اوتيسم
كتك زدن كودك اوتيسم هرگز راه حل مناسبي نيست. اوتيسم يك اختلال رشدي است كه بر نحوه ارتباط و تعامل فرد با ديگران تأثير مي گذارد. كودكان مبتلا به اوتيسم ممكن است رفتارهاي چالش برانگيزي داشته باشند، مانند پرخاشگري، خودآزاري يا رفتارهاي تكراري. با اين حال، اين رفتارها اغلب ناشي از عدم توانايي كودك در برقراري ارتباط يا بيان احساسات خود به روشي سالم است. كتك زدن كودك اوتيسم فقط باعث تشديد اين رفتارها مي شود و مي تواند آسيب هاي جسمي و روحي جدي به او وارد كند.

منبع:كانون مشاوران ايران-كتك زدن كودك ✔️ بررسي آسيب ها و درمان

ترس هايي كه موجب مي شود كودك به ديگران ضربه بزند، معمولاً ريشه در بعضي از تجارب ترسانيدن توسط والدين يا ديگران در اوايل زندگي اش دارد؛ اگرچه، در كل كودك ممكن است به ظاهر از خود ترسي نشان ندهد. كودك براي كنترل ترس اش، دست به نوعي رفتار پرخاشگرانه مي زند و هر زماني كه او احساس ترس شديدي كند اين رفتار نيز شعله ور مي شود. در واقع كودك به جاي گريه كردن يا گفتن احساس ترس خود، هنگام ترسيدن شروع به حمله مي كند، بالا و پايين مي پرد، نمي تواند از ديگران درخواست كمك كند و به در و ديوار ضربه مي زند. شما براي كمك به كودكتان، نبايد به دنبال علت ترس او باشيد؛ بلكه ميزان افزايش احساس امنيت اش و نيز ارتباط با او ضروري و مهم است خواه شما والدين يا پرستار او باشيد؛ خواه دوست يا از آشنايان او باشيد. همچنين براي پيشگيري از هر گونه عمل تكانشگرانۀ كودك، نياز به مراحلي پيش رونده است.همانطور كه شما با كودكتان ارتباط برقرار مي كنيد و به او حس امنيت مي دهيد، او نيز احساسات پرحرارتي كه محرك تكانشگري همراه با ضربه زدن شده را با شما در ميان خواهد گذاشت. به احساسات كودكتان توجه كنيد ضمن اينكه از آسيب زدن به ديگران ممانعت كنيد و به او اجازه دهيد تا ترس اصلي خود را تخليه كند به طوري كه او بتواند احساس راحتي و آرامش كند و ديگران را همچون دوستانش ببيند؛ نه اينكه او را تهديد كنيد.

براي مطالعه بيشتر:

خشم و پرخاشگري در نوجوانان

* اول، يك رابطه صميمي تري برقرار كنيد.

فرصت هايي را براي ارتباط بيشتر و بهتر تنظيم كنيد. تعيين زمان خاص يك ابزاري ايده آل براي برقراري ارتباط است. اگر فرزندتان است؛ پس سعي كنيد آن، زماني كوتاه در اوايل روز و به محض بيدار شدن از خواب صبحگاهي باشد، طوري كه كودك روزش را با پيشنهادتان براي تصميم گيري در مورد رغبت او به 5 دقيقه يا 10 دقيقه با هم بودن شروع كند. به او بسيار گرم و صميمي نگاه و توجه كنيد، اين كار باعث مي شود كه او احساس كند وجودش برايتان مهم است حتي اگر هم شير هاي ديگري هم داشته باشد، يك برنامه صبحگاهي ترتيب دهيدو اينكه بايد ابتدا با مكالمات تلفني شما همراه باشد. اين كار يعني داشتن برنامه در خانواده باعث مي شود كارهاي مهم را در اولويت قرار دهيد. اگر مي دانيد كه كودكتان فردي جدا از خانواده است سعي كنيد در اولين فرصتي كه او را مي بينيد با او بازي هاي كودكانه اي كه در آن امكان برنده شدن او وجود دارد؛ را ترتيب دهيد.

* براي مثال، تعامل احساسي برقرار كنيد.

شما ممكن است يك سري بازهاي پرسرو صدا يا بازي هاي قايم باشك را به كار ببريد اين ها بازي هايي هستند كه كودكان را به بازي جمعي وامي دارند، خودتان نيز به جمع آنها بپيونديد، پر انرژي و با احساس بازي كنيد. با يكديگر بازي خنديدن را انجام دهيد و نقشيرا متناسب با سن كودكبه خود بگيريد. با بازي قايم باشك در جايي پنهان شويد و كودكان را وادار كنيد تا سريع شما را پيدا كنند يا به صورت غيرمنتظره وسط بپرند و شما را بتراسنندوقتي كودكان بدون قلقلك مي خندند؛ بالطبع آنها برنده مي شوند و شما بازنده. خنديدن و حس امنيت و قدرت در بازيِ بردن و باختنبه كودكان كمك مي كند تا با يكديگر ارتباط برقرار كنند و انرژي شان تخليه شود. اين بازي به كودكتان مي فهماند كه آنها در كنار شما احساس امنيت، ارزشمندي و نيز اعتماد به نفس دارند.

* در جمع خانواده

شما ممكن است بازي گرگم به هوا را ترتيب دهيد يا بازي دويدن و گرفتن كودك كه امكان برنده شدن كودك در آن وجود دارد. براي مثال شما ممكن است دست هايتان را باز كنيد و سعي كنيد او را با احاطه كردن كودك و به حالت تلو تلو و مارپيچي محكم در بغل بگيريد. براي آنها به جذاب ترين حالت ممكن گرفته شدن لذت بخش است.با كودكتان كشتي بگيريد اما سعي كنيد خيلي به او فشار نيايد.با او هنگام بازي تماس چشمي داشته باشيد.با او بازي هاي رمزي كه حاكي از فريب دادن كودك است را انجام دهيد اما سعي كنيد سرزندگي قبل را داشته باشيد و پر انرژي بازي كنيد. اين نوع بازي براي كودكان دنياي ديگري است. كودكي كه در طي بازي قصد ضربه زدن دارد ممكن است اين بازي را فرصتي دوباره براي رونمايي اضطراب و آشفتگي اش به روش عملي تري بداند. او ممكن است به ميز محكم ضربه بزند يا ميز پذيرايي تان را به هم بريزد و يا در حالي كه به شما نگاه مي كند، ديوار را خط خطي كند. وقتي كه شما با ملايمت به او نزديك مي شويد تا به او تذكر دهيد او دليلي براي گريه كردن،جوش آوردن و راه انداختن قشقرق پيدا مي كند.اين بيان هيجانيشروع فرآيند بهبوديافتن يا درمان احساسات به خصوص احساسات مشابهي است كه منجر به آسيب زدن به ديگرانمي شود.

* دوم: وقتي كودكتان گريه مي كند براي احساساتش ارزش قائل شويد.

منبع : كودك و نوجوان-سه روش براي توقف كتك كاري در كودكان